http://myprom001: งานที่1

เครื่องมือและอุปกรณ์เขียนแบบ

สาระการเรียนรู้
อุปกรณ์และเครื่องมือเขียนแบบนับเป็นปัจจัยสำคัญอย่างหนึ่งที่ช่วยให้สามารถเขียนแบบได้ดี รวดเร็ว และประหยัดเวลา การเขียนแบบให้ได้มาตรฐานจำเป็นต้องใช้อุปกรณ์ เครื่องมือและวัสดุเขียนแบบอย่างถูกต้อง จึงควรทำความเข้าใจกับเครื่องมือเขียนแบบ เพื่อให้การเลือกซื้ออุปกรณ์ และเครื่องมือที่ถูกต้องมีคุณภาพดี

ชนิดของเครื่องมือและอุปกรณ์เขียนแบบในงานเขียนแบบทั่วไป แบบงานจะสำเร็จสมบูรณ์ได้มาตรฐาน นอกจากจะต้องใช้ทักษะของผู้ปฏิบัติงานแล้ว เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ในการเขียนแบบ ก็มีความสำคัญอย่างยิ่งเพราะ เครื่องมือมีส่วนที่จะช่วยให้งานเขียนแบบมีคุณภาพได้มาตรฐาน เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ในการเขียนแบบพื้นฐานประกอบด้วย

โต๊ะเขียนแบบ(ดังรูป 1.1)

2. อุปกรณ์ที่ใช้ขีดเส้นอุปกรณ์ที่ใช้ในการขีดเส้น ได้แก่ ไม้ที บรรทัดสามเหลี่ยม และบรรทัดสเกล
2.1 ไม้ที เป็นเครื่องมือที่สำคัญในการเขียนแบบ ไม้ที มีส่วนประกอบ 2 ส่วน คือ ส่วนหัว และ ส่วนใบ ทำจากไม้เนื้อแข็ง หรือ พลาสติกใส ทั้ง 2 ส่วน จะยึดตั้งฉากกัน ไม้ที ใช้สำหรับขีดเส้นในแนวนอน และใช้ประกอบกับฉากสามเหลี่ยม ขีดเส้นในแนวตั้งฉาก และขีดเส้นเอียงทำมุมต่างๆ

(ดังรูป 2.3)

3. อุปกรณ์เขียนส่วนโค้งอุปกรณ์ที่ใช้ในการเขียนส่วนโค้งมีหลายแบบขึ้นอยู่กับลักษณะงานและการนำไปใช้ เช่น วงเวียน แบ่งออกเป็น 2 แบบ คือ วงเวียนที่ใช้เขียนส่วนโค้ง และวงเวียนที่ใช้ถ่ายขนาด เป็นต้น
3.1 วงเวียน เป็นอุปกรณ์สำหรับเขียนวงกลม หรือส่วนโค้ง วงเวียนมีหลายแบบ ควรเลือกใช้ให้เหมาะสมกับลักษณะงาน (ดังรูป 2.6)

4. กระดาษเขียนแบบกระดาษเขียนแบบที่นิยมใช้ในปัจจุบัน แบ่งออกเป็น 2 ระบบ คือ ระบบนิ้ว และ ระบบมิลลิเมตร ต่อมาได้ปรับปรุงให้เป็นระบบสากล โดยใช้ระบบ ISO (International System Organization) ซึ่งยอมรับทั้งระบบอเมริกันและยุโรป นอกจากนั้น ประเทศไทยยังได้ผลิตมาตรฐานเป็น (มอก.) โดการเขียนแบบทั่วไปทางเครื่องกลซึ่งมีลักษณะเช่นเดียวกับมาตรฐาน ISO ซึ่งมาตรฐานของกระดาษในระบบต่างๆ

5. ดินสอเขียนแบบ
เป็นเครื่องมือที่ใช้ขีดเส้นบนกระดาษเขียนแบบ เพื่อแสดงรูปร่างต่างๆ ให้เป็นแบบที่ใช้งาน ดินสอเขียนแบบสามารถแบ่งได้เป็นหลายชนิดคือ
5.1 ดินสอชนิดเปลือกไม้ (ดังรูป 2.11)

รูปที่ 2.11 ดินสอชนิดเปลือกไม้

6. ปากกาเขียนแบบปากกาเขียนแบบในปัจจุบันนิยมใช้ปากกาเขียนแบบหมึกซึม ขนาดความโตของปากกาเขียนแบบจะมีขนาดเท่าขนาดของเส้นมาตรฐานสากลที่ใช้ในงานเขียนแบบ (ดังรูป 2.17)

รูปที่ 2.17 ปากกาเขียนแบบ

วิธีบำรุงรักษา
- ควรรักษาอย่าให้ขอบของเครื่องมือวัดมีรอยโค้งเว้า และสิ่ง สกปรกบนเครื่องมือวัด
- ควรรักษาอย่าให้ขอบของเครื่องมือวัดมีรอยโค้งเว้า และสิ่ง สกปรกบน
เครื่องมือวัด
- ควรรักษาอย่าให้ขอบของเครื่องมือวัดมีรอยโค้งเว้า และสิ่ง สกปรกบน เครื่องมือวัด
- ควรรักษาสเกลบนเครื่องมือวัด อย่าให้ลบ หรือลอกหายไปจาก เครื่องมือวัด

การร่างแบบ คือ การร่างภาพของแบบที่จะทำการออกแบบนั้นๆอย่างหยาบเพื่อให้เห็นรูปร่างอย่างคร่าวๆใช้ในการทดลองปรับปรุงพัฒนาหรือออกแบบ การร่างแบบควรจะทำการร่างหลายๆแบบเพื่อจะได้มีโอกาสเลือกว่าแบบไหนดีที่สุด มีส่วนดีส่วนเสียของแต่ละแบบอย่างไร จะได้นำมาปรับปรุงให้ได้แบบร่างที่ดีที่สุดตามวัตถุประสงค์ของการออกแบบนั้นๆ การร่างแบบโดยการนำเอาข้อมูลต่างๆที่ได้กล่าวไว้แล้วในตอนต้นมาประกอบพิจารณาในการร่างแบบ เพื่อจะได้แบบร่างที่ต้องการตามเป้าหมายซึ่งเป็นขั้นแรกก่อนที่จะทำการเขียนแบบจริง

การเขียนแบบ คือ การถ่ายทอดความคิดสร้างสรรค์โดยการเขียนเป็นภาพหรือสัญลักษณ์ ตลอดจนรายละเอียดต่างๆลงในแผ่นกระดาษ เพื่อเป็นสื่อความหมายแสดงรูปหรือชิ้นงานให้ผู้อ่านและผู้ดูแบบนั้นเข้าใจ การเขียนแบบนี้ถือเป็นภาษาอย่างหนึ่งในการบ่งบอกให้เห็นได้ด้วยสายตา การเขียนแบบผลิตภัณฑ์โดยปกติมักจะแสดงการเขียนออกมาในรูปทัศนียภาพ อาจจะใช้สีเดียวหรือหลายสีก็ได้ สีที่ใช้เป็นส่วนหนึ่งในการดึงดูดความสนใจของแบบนั้นๆ สัดส่วนที่ใช้เขียนแบบผลิตภัณฑ์นั้นขึ้นอยู่กับขนาดของผลิตภัณฑ์ อาจจะใช้ย่อสัดส่วนหรือขยายสัดส่วนก็ได้

ประเภทของแบบ

การเขียนแบบมีด้วยกันหลายอย่าง แต่ถ้าจะแบ่งอกตามลักษณะของงานแล้วสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
1. การเขียนแบบทางสถาปัตยกรรม   ได้แก่
การเขียนแบบทางการก่อสร้างอาคารสถานที่ต่างๆ เช่น การเขียนแบบโครงสร้าง การเขียนแบบแผนที่ การเขียนแบบช่างสำรวจ เป็นต้น
2. การเขียนแบบทางวิศวกรรม   ได้แก่
การเขียนแบบเครื่องจักรกลต่างๆ เช่น การเขียนแบบเครื่องกล การเขียนแบบโลหะแผ่น การเขียนแบบไฟฟ้า การเขียนแบบช่างกลโรงงาน การเขียนแบบเครื่องเรือน เป็นต้น
ชนิดของแบบ แบบทั้งสองประเภทนั้นจะเขียนเป็นภาพหรือใช้เป็นสัญลักษณ์ก็ได้ สามารถเขียนได้ 3 วิธีคือ
1. การเขียนแบบภาพ     (Pictorial Drawing)
ได้แก่     การเขียนแบบที่เป็นรูป 3 มิติ มองดูเหมือนของจริงแบบถ่ายภาพ ใช้สำหรับเขียนประกอบเพื่อให้ดูเข้าใจง่าย ผู้ที่ไม่มีความรู้ในการเขียนแบบก็สามารถดูและเข้าใจ แต่ไม่เหมาะที่จะใช้สำหรับสร้างชิ้นงานที่มีความสลับซับซ้อน การเขียนภาพมี 3 แบบด้วยกันคือ
1.1 แบบ Oblique    เป็นแบบภาพ 3 มิติที่มองเห็นรูปร่างลักษณะเหมือนของจริง ด้านหน้าเป็นแนวตรงเป็นมุมฉากเหมือนภาพฉาย สามารถจัดขนาดได้ ส่วนด้านลึกจะทำมุมต่างกันกับเส้นระดับ มุมที่ใช้มักจะใช้มุม 45 องศา
1.2 แบบ Isometric     เป็นแบบภาพ 3 มิติมองเห็นรูปร่างลักษณะเหมือนของจริงแนวแกนกลางจะตั้งตรง ส่วนด้านหน้าและด้านข้างจะทำมุม 30 องศากับเส้นระดับ
1.3 แบบ Perspective     เป็นแบบรูป 3 มิติเหมือนรูปถ่าย ใช้เขียนประกอบเพื่อแสดงแบบเหมือนของจริง แบบ Perspective มีด้วยกัน 3 ชนิดคือ

- แบบจุดรวมสายตา 1 จุด

- แบบจุดรวมสายตา 2 จุด

- แบบจุดรวมสายตา 3 จุด

2. แบบใช้งาน     (Working Drawing)
เป็นแบบที่ใช้เขียนในงานผลิตทุกชนิดเพราะแบบใช้งานที่ได้แสดงรายละเอียดของด้านต่างๆไว้อย่างชัดเจนและถูกต้อง แบบใช้งาน    ได้แก่
2.1 แบบฉาย     เป็นแบบภาพ 2 มิติ ตามแนวตรงเป็นมุมฉากแสดงรายละเอียดของด้านต่างๆเช่น ด้านหน้า ด้านบน ด้านข้าง ด้านหลัง เป็นต้น การแสดงรายละเอียดนั้นต้องมีอย่างน้อยไม่ต่ำกว่า 2 ด้าน การแสดงแบบภาพฉายมีดังนี้
- ภาพแสดงด้านต่างแบบเต็มขนาดคือ ขนาดเท่าของจริงหรือจะใช้
- มาตราส่วนย่อหรือขยายก็ได้แต่ต้องบอกไว้อย่างชัดเจน
- มีตัวเลขหรือตัวอักษรประกอบเพื่อให้ทราบรายละเอียดต่างๆ
- มีรายการวัสดุที่ใช้โดยละเอียด
แบบภาพฉายนี้ถ้าเป็นงานที่มีรายละเอียดหรือสลับซับซ้อนมากอาจจะเขียนภาพตัดหรือแบบขยายภาพละเอียดประกอบเพิ่มเติมก็ได้

มาตราส่วนที่ใช้ในการเขียนแบบ มาตราส่วนที่ใช้ในการเขียนแบบโดยทั่วไปมี 3 ชนิดด้วยกัน    คือ

1. มาตราส่วนเท่าของจริง 1 : 1

2. มาตราส่วนย่อย 1 : 2, 1 : 5, 1 : 10, 1 : 20, 1 : 100, 1 : 200, 1 : 500, 1 : 1000

3. มาตราส่วนขยาย 2 : 1, 5 : 1, 10 : 1

http://myprom001

วันจันทร์ที่ 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2554

งานที่1

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น